του Πεπονάκη Βασίλη
για το Wild Terrain
Υπάρχουν μέρη στον πλανήτη όπου ο αέρας λεπταίνει, το σώμα φωνάζει να σταματήσεις και το ένστικτο προειδοποιεί να γυρίσεις πίσω. Εκεί ακριβώς — στις κορυφές που χάνονται στα σύννεφα — ξεκινά η ιστορία της ορειβασίας.
Η ορειβασία δεν είναι άθλημα. Είναι μια αντίσταση στην ευκολία, μια βαθιά υπαρξιακή πράξη. Δεν γίνεται για μετάλλια, ούτε για φωτογραφίες. Είναι κάλεσμα. Κάλεσμα να αναμετρηθείς με το απρόβλεπτο, με τη φύση, με τον ίδιο σου τον εαυτό.
Σε αυτό το αφιέρωμα του Wildterrain, δεν παρουσιάζουμε απλώς τους καλύτερους. Παρουσιάζουμε εκείνους που καθόρισαν τη μορφή του σύγχρονου αλπινισμού. Εκείνους που δεν είδαν βουνά — είδαν ιδέες. Που δεν ανέβηκαν απλώς υψόμετρα — ανέβηκαν σε μια άλλη διάσταση ελευθερίας.
Από τον σιωπηλό ιδεαλιστή Marc-André Leclerc μέχρι τον γίγαντα Messner και τον ταχύτατο Ueli Steck, η λίστα που ακολουθεί είναι ένα ορειβατικό χρονικό θάρρους, απώλειας, πάθους και μεγαλείου.
Διότι στο τέλος, το βουνό σε αφήνει να φτάσεις — μόνο αν το σεβαστείς.
1. Ράινχολντ Μέσνερ (Reinhold Messner, 1944–)
Ο κορυφαίος, κατά πολλούς, ορειβάτης όλων των εποχών. Πρώτος άνθρωπος που σκαρφάλωσε όλα τα 14 “οκτάρες” (βουνά άνω των 8.000 μέτρων) χωρίς οξυγόνο και πρώτος που ανέβηκε solo το Έβερεστ, επίσης χωρίς οξυγόνο.
🔹 Πρώτος που διέσχισε την Ανταρκτική και τη Γροιλανδία χωρίς μηχανικά μέσα
🔹 Δημιούργησε τη “Messner List” των Επτά Κορυφών, αντικαθιστώντας το Κοζιόσκο με το τεχνικά πιο απαιτητικό Πουντσάκ Τζάγια
🔹 Το όνομά του είναι συνώνυμο του αλπινιστικού ήθους – “ή με καθαρά μέσα ή καθόλου”
2. Σερ Έντμουντ Χίλαρι (Sir Edmund Hillary, 1919–2008)
Ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε το Έβερεστ το 1953, μαζί με τον Σέρπα Τένζινγκ Νοργκάι. Ένας θρύλος της ορειβασίας και της ανθρωπιάς.
🔹 Πρώτος που βρέθηκε σε Έβερεστ, Βόρειο και Νότιο Πόλο
🔹 Ίδρυσε το Himalayan Trust, βοηθώντας σχολεία και νοσοκομεία στο Νεπάλ
🔹 Εμβληματική φράση: “Δεν κατακτούμε το βουνό — κατακτούμε τον εαυτό μας.”
3. Γέρζι Κουκούτσκα (Jerzy Kukuczka, 1948–1989)
Ο “σιωπηλός γίγαντας” της Πολωνίας. Δεύτερος που σκαρφάλωσε όλα τα 8.000άρια, αλλά το έκανε σε 8 μόλις χρόνια, με πολλές χειμερινές και νέες διαδρομές.
🔹 10 νέες διαδρομές σε 8.000άρια — ακατάρριπτο ρεκόρ
🔹 Ανέβηκε δύο οκτάρες σε μία χειμερινή περίοδο
🔹 Σκοτώθηκε στο Λότσε το 1989 – μια τραγική αλλά ηρωική έξοδος
4. Τζορτζ Μάλορι (George Mallory, 1886–1924)
Ίσως ο πιο ρομαντικός ορειβάτης. Πιθανόν έφτασε στην κορυφή του Έβερεστ πριν το 1953, αλλά δεν επέστρεψε ποτέ για να το επιβεβαιώσει.
🔹 Εξαφανίστηκε μαζί με τον Άντριου Ίρβαϊν στην τελική προσπάθεια το 1924
🔹 Το σώμα του βρέθηκε το 1999, στα 8.155 μ.
🔹 Είπε το διαχρονικό: “Γιατί να ανέβει κανείς στο Έβερεστ; Επειδή είναι εκεί.”
5. Τζουνκο Ταμπέι (Junko Tabei, 1939–2016)
Η πρώτη γυναίκα που ανέβηκε το Έβερεστ και η πρώτη που ολοκλήρωσε τις Επτά Κορυφές. Πρωτοπόρος για όλες τις γυναίκες της ορειβασίας.
🔹 Ίδρυσε το “Ladies Climbing Club” στην Ιαπωνία
🔹 Διοργάνωσε περιβαλλοντικές αποστολές καθαρισμού στα Ιμαλάια
🔹 Εμπνευσμένη δήλωση: “Δεν ήθελα να είμαι η πρώτη γυναίκα – ήθελα να είμαι ο 36ος άνθρωπος.”
6. Νιρμάλ “Νιμς” Πούρτζα (Nirmal Purja, 1984–)
Η μοντέρνα εποποιία της ορειβασίας. Ο πρώην στρατιωτικός από το Νεπάλ ανέβηκε όλα τα 8.000άρια σε μόλις 6 μήνες και 6 μέρες (με οξυγόνο), γράφοντας ιστορία.
🔹 Ηγήθηκε της πρώτης χειμερινής ανάβασης του K2 (2021)
🔹 Κατέκτησε Έβερεστ, Λότσε και Μακαλού μέσα σε 48 ώρες
🔹 Πρωταγωνιστής του ντοκιμαντέρ 14 Peaks: Nothing Is Impossible
7. Άλεξ Λόου (Alex Lowe, 1958–1999)
Αμερικανός ορειβάτης, γνωστός για το τεχνικό του μεγαλείο και την ακλόνητη αγάπη του για την αναρρίχηση. “Ο καλύτερος αναρριχητής είναι αυτός που περνάει καλύτερα” – δική του η φράση.
🔹 Πρώτος στις πιο απαιτητικές αποστολές σε Αλάσκα, Ανταρκτική, Ασία
🔹 Σκοτώθηκε από χιονοστιβάδα στο Shishapangma, προσπαθώντας να κάνει ski descent
🔹 Το ίδρυμα Alex Lowe Foundation συνεχίζει το έργο του
8. Ντέιβιντ Λάμα (David Lama, 1990–2019)
Θαύμα της αγωνιστικής αναρρίχησης και αργότερα πρωτοπόρος στο αλπινιστικό στυλ. Πρώτη ελεύθερη ανάβαση στο Cerro Torre, και πρώτος που ανέβηκε το Lunag Ri solo.
🔹 Πρώτος που νίκησε και Lead και Boulder World Cup
🔹 Απέκτησε φήμη με την καθαρή του προσέγγιση στο βουνό
🔹 Σκοτώθηκε στο Howse Peak (Καναδάς) σε χιονοστιβάδα, το 2019
9. Τζεφ Λόου (Jeff Lowe, 1950–2018)
Πρωτοπόρος του αλπινιστικού “fast and light” στυλ. Έκανε πάνω από 1.000 πρώτες αναβάσεις, ήταν πρωτομάστορας του ice climbing και ιδρυτής της εταιρείας Lowe Alpine.
🔹 Ανέβηκε τη θρυλική Moonlight Buttress στη Γιούτα
🔹 Ανέπτυξε το πρώτο softshell jacket
🔹 Τιμήθηκε με Piolet d’Or Lifetime Achievement Award το 2017
10. Βάλτερ Μπονάττι Walter Bonatti (1930–2011) – Ο πρώτος “ήρωας” των Άλπεων
Ίσως ο πιο ηθικά ακέραιος ορειβάτης του 20ού αιώνα. Πρωτοπόρος στα solo και χειμερινά σε Άλπεις και Ιμαλάια.
🔹 Solo στον Πιλόν ντι Φρενέι, χειμώνα 1961 – ιστορική ανάβαση
🔹 Πρωταγωνιστής στην τραγική ανάβαση της K2 (1954), όπου αδικήθηκε δημόσια για δεκαετίες
🔹 Πήρε αποστάσεις από το “υπερεγώ” της ορειβασίας με τεράστιο ήθος
11. Ούελι Στεκ Ueli Steck (1976–2017) – Η «Ελβετική Μηχανή»
Γνωστός για τις ταχύτατες solo αναβάσεις του σε Άλπεις και Ιμαλάια. Πρωτοπόρος του “fast and light”.
🔹 Solo ανάβαση στην Eiger σε 2 ώρες 22 λεπτά
🔹 Αναβάσεις χωρίς οξυγόνο στο Annapurna και άλλα 8.000άρια
🔹 Σκοτώθηκε το 2017 στην προσπάθεια να συνδέσει Everest & Lhotse χωρίς οξυγόνο
12. Σιμόνε Μόρο Simone Moro (1967–) – Ο βασιλιάς του χειμώνα
Ιταλός αλπινιστής, με ειδίκευση στις πρώτες χειμερινές αναβάσεις 8.000άρηδων.
🔹 Πρώτος χειμώνας στο Shishapangma (2005), Makalu (2009), Gasherbrum II (2011), Nanga Parbat (2016)
🔹 Επικριτής του υπερτουρισμού στα Ιμαλάια
🔹 Συνεργάστηκε συχνά με τον Denis Urubko
13. Ντένις Ουρούμπκο Denis Urubko (1973–) – Ο πειθαρχημένος Ρώσος
Σκαρφάλωσε όλα τα 14 οκτάρες χωρίς οξυγόνο, ενώ έκανε και δύο πρώτες χειμερινές αναβάσεις.
🔹 Ανεβήκε το Broad Peak solo σε 48 ώρες
🔹 Πολυδιάστατος: στρατιωτικός, καλλιτέχνης, συγγραφέας
🔹 Αλπινιστική ακρίβεια και πειθαρχία στα όρια
14. Τόμαζ Χούμαρ Tomaz Humar (1969–2009) – Ο μοναχικός ριψοκίνδυνος
Σλοβένος αλπινιστής με εντυπωσιακές solo σε βόρειες και δύσκολες όψεις, συχνά υπό ακραίες συνθήκες.
🔹 Solo στο Nanga Parbat από τη Ρουπαλ Face
🔹 Παγιδεύτηκε και διασώθηκε θεαματικά στο Λανγκτάνγκ το 2005
🔹 Σκοτώθηκε στο Langtang Lirung το 2009 – ένα τέλος αντάξιο της διαδρομής του
15. Κατρίν Ντεστιβέλ Catherine Destivelle (1960–) – Η πρώτη παγκόσμια σταρ της ορειβασίας
Μαζί με τη Lynn Hill, ήταν η πρωτοπόρος γυναίκα σε big walls και Άλπεις.
🔹 Solo στην Eiger, Matterhorn και Grandes Jorasses
🔹 Επέλεξε δύσκολες, τεχνικές γραμμές αντί για εύκολη φήμη
🔹 Αργότερα συγγραφέας και εκπρόσωπος του “καθαρού αλπινισμού”
16. Κόνραντ Άνκερ Conrad Anker (1962–) – Ο σύνδεσμος με το παρελθόν
Εξερευνητής, συγγραφέας, ηθικό πρότυπο. Ανακάλυψε το σώμα του Mallory στο Έβερεστ.
🔹 Πρώτη ανάβαση στο Meru Shark’s Fin
🔹 Οδήγησε και καθοδήγησε τη νέα γενιά (David Lama, Jimmy Chin)
🔹 Μεγάλη παρουσία στη διατήρηση της αλπινιστικής ιστορίας
18. Λιν Χιλ Lynn Hill (1961–)
Η πρώτη που έδειξε ότι “το να σκαρφαλώνεις σαν κορίτσι” είναι τιμή
- Πρώτη ελεύθερη ανάβαση της The Nose (El Capitan, 1993)
- Άλλαξε για πάντα την ιστορία της αθλητικής αναρρίχησης και του big wall
- Φεμινιστικό σύμβολο & φωνή του καθαρού σκαρφαλώματος
19. Τζιμ Μπρίντγουελ Jim Bridwell (1944–2018)
Ο πατέρας του Yosemite big wall και της dirtbag κουλτούρας
- Ίδρυσε τις τεχνικές του σύγχρονου aid & big wall
- Οδήγησε την εποχή του Camp 4 με δεκάδες πρώτες διαδρομές
- Αντίθετος στο mainstream, αλλά λατρεμένος από γενιές
20. Πάουλ Πράους Paul Preuss (1886–1913)
Ο θεμελιωτής της “καθαρής” αναρρίχησης
- Προηγείται του καιρού του: υποστήριζε σκαρφάλωμα χωρίς τεχνητά μέσα
- Έπεσε θανάσιμα, αλλά άφησε ηθικό κώδικα που επηρέασε Messner, Bonatti κ.ά
*21. Marc-André Leclerc (1992–2018)
Ο μυστικιστής της σύγχρονης ορειβασίας. Ο Καναδός Marc-André Leclerc δεν αναζητούσε τη φήμη, τα χορηγικά συμβόλαια ή τις κάμερες. Αντιθέτως, αναζητούσε τη σιωπή, την απομόνωση και την καθαρή, πνευματική εμπειρία του βουνού. Κι όμως, κατέκτησε μερικές από τις πιο απαιτητικές διαδρομές στον κόσμο — μόνος.
🔹 Έκανε πρώτες solo αναβάσεις σε δύσκολες διαδρομές της Παταγονίας, όπως το Torre Egger
🔹 Πρώτη solo και πρώτη winter solo στο Reverse Torre Traverse — από τις πιο δύσκολες γραμμές του κόσμου
🔹 Προτιμούσε χωρίς social media, χωρίς δόξα – μόνο το βουνό και ο ίδιος
Η ταινία The Alpinist (2021) κατέγραψε τη ζωή και το πνεύμα του, αναδεικνύοντάς τον στο ευρύ κοινό ως μια μορφή σχεδόν ποιητική. Ο Leclerc πέθανε το 2018, σε χιονοστιβάδα στην Αλάσκα, έχοντας μόλις ολοκληρώσει άλλη μία επική ανάβαση. Το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.
🎙 “Solo climbing — it’s just you and the rock and the sky and the danger and the beauty. It’s so pure.”
Marc-André Leclerc
Από τα χιονισμένα οκτάρες των Ιμαλαΐων ως τους κάθετους τοίχους της Yosemite και τα απομονωμένα πεδία των Άλπεων, οι 20 αυτοί ορειβάτες δεν ανέβηκαν απλώς βουνά — άλλαξαν τον ίδιο τον τρόπο που τα βλέπουμε.
Άλλοι σκαρφάλωσαν μόνοι. Άλλοι πρωτοστάτησαν για την κοινότητα. Άλλοι έφυγαν νωρίς, αφήνοντας πίσω τους διαδρομές και ιδέες. Όλοι όμως έχουν κάτι κοινό: η σχέση τους με το βουνό ήταν εσωτερική, βαθιά και ανεξίτηλη.
Αυτή η λίστα δεν είναι απλώς ένας κατάλογος επιτευγμάτων. Είναι ένας ύμνος στην ανθρώπινη επιμονή, στην τόλμη, στην απλότητα και στο σεβασμό απέναντι στη φύση. Είναι ένας φόρος τιμής σε εκείνους που επέλεξαν να ζήσουν με βάση το υψόμετρο της ψυχής τους.
Μείνε συντονισμένος στο Wildterrain.gr για νέες αφηγήσεις, ιστορίες από κορυφές, παρουσιάσεις εξοπλισμού και αφιερώματα που εμπνέουν.
Γιατί το βουνό δεν τελειώνει ποτέ. Όπως και η ανθρώπινη ανάγκη να το φτάσουμε.
