Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, κατά τη διάρκεια ενός τρεξίματος στην ύπαιθρο, ήρθα αντιμέτωπος με ένα μονοπάτι γεμάτο μικρές τρύπες, σαν να είχαν περάσει μεγάλα ζώα με δυνατά νύχια. Αργότερα συνειδητοποίησα ότι αυτές οι τρύπες προέρχονταν από τις αιχμές μπατόν πεζοπορίας. Τότε, η χρήση τους δεν ήταν συνηθισμένη ούτε καν στους πεζοπόρους, πόσο μάλλον στους δρομείς βουνού και υπεραποστάσεων.
Σήμερα, όμως, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Στον Ultra-Trail du Mont-Blanc και στο Tor des Geants, το 90% των δρομέων χρησιμοποιεί μπατόν. Με τις εξελίξεις στην αθλητική έρευνα, επιστήμονες όπως ο Nicola Giovanelli έχουν αρχίσει να μελετούν την επίδραση των μπατόν στην απόδοση των δρομέων.
Πότε Είναι Ωφέλιμα τα Μπατόν;
Οι έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο απότομη είναι η ανηφόρα και όσο μεγαλύτερη η ένταση, τόσο μεγαλύτερο είναι το πλεονέκτημα της χρήσης τους. Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις:
- Οι αθλητές που μπορούν να τρέχουν αντί να περπατούν σε ανηφορικό έδαφος ωφελούνται λιγότερο από τα μπατόν.
- Σε μικρότερης διάρκειας αγώνες, το ενεργειακό κόστος της χρήσης τους μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το όφελος.
- Σε αγώνες ultra διάρκειας άνω των 6 ωρών, η κατανομή του φορτίου μεταξύ άνω και κάτω άκρων μπορεί να διατηρήσει τη δύναμη των ποδιών για τα επίπεδα και κατηφορικά τμήματα της διαδρομής.
Μυοσκελετικά vs Μεταβολικά Οφέλη
Αν και οι μελέτες δεν δείχνουν βελτίωση της συνολικής επίδοσης κατά τη χρήση των μπατόν, οι δοκιμές έδειξαν ότι μειώνουν τη δύναμη πρόωσης που απαιτείται από τα κάτω άκρα. Αυτό σημαίνει ότι μακροπρόθεσμα, μειώνεται η καταπόνηση των ποδιών, βελτιώνοντας την αντοχή των δρομέων.
Κίνδυνοι και Περιορισμοί
Η χρήση μπατόν μπορεί να είναι επικίνδυνη σε τεχνικά εδάφη. Κατά την κατάβαση της West Ridge του White Mountain Peak, ένας συναθλητής μου χρησιμοποίησε τα μπατόν ακόμα και σε βραχώδεις διαδρομές, κάτι που οδήγησε σε πτώση όταν ένα μπατόν γλίστρησε πάνω σε βράχο και έσπασε. Είναι σημαντικό να κατανοούμε τις προκλήσεις και να εξασκούμαστε στη σωστή χρήση.
Πώς να Χρησιμοποιήσετε τα Μπατόν Αποτελεσματικά
- Επιλέξτε τα σωστά μπατόν: Τα πτυσσόμενα είναι πιο εύχρηστα και φορητά, αλλά λιγότερο ανθεκτικά από τα σταθερού μήκους.
- Ρυθμίστε το σωστό μέγεθος: Με το χέρι στη μέση της λαβής, ο αγκώνας πρέπει να σχηματίζει γωνία 90 μοιρών όταν το μπατόν ακουμπά στο έδαφος.
- Σωστή χρήση των ιμάντων: Ο ιμάντας πρέπει να είναι αρκετά σφιχτός ώστε να υποστηρίζει την ώθηση του μπατόν χωρίς να κουράζει το χέρι.
- Ενσωματώστε τα στην προπόνηση: Χρησιμοποιήστε τα 1-3 φορές την εβδομάδα για 2-3 μήνες πριν από έναν αγώνα.
- Δοκιμάστε τα σε διαφορετικά εδάφη: Εξασκηθείτε σε ανηφόρες, κατηφόρες, επίπεδα και τεχνικά μονοπάτια για να βρείτε τη βέλτιστη χρήση τους.
- Αποφύγετε τη χρήση σε υψηλές ταχύτητες σε τεχνικά εδάφη: Ο κίνδυνος τραυματισμού αυξάνεται αν δεν υπάρχει σταθερό έδαφος.
Η σωστή χρήση των μπατόν μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ μιας επιτυχημένης εμφάνισης και μιας εξάντλησης. Ενσωματώστε τα στρατηγικά στις προπονήσεις σας και ανακαλύψτε αν μπορούν να σας δώσουν το προβάδισμα που αναζητάτε.
Πηγη: UR
