Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, παρατηρούμε μια αισθητή αύξηση των ταχυτήτων στους αγώνες ultra-running. Οι επιδόσεις βελτιώνονται συνεχώς, και το 2024 σημαδεύτηκε από εντυπωσιακά ρεκόρ. Στον αγώνα Leadville Trail 100, σημειώθηκε η ταχύτερη ανδρική τριάδα στην ιστορία του αγώνα, με νέο ρεκόρ διαδρομής, ενώ η νικήτρια στις γυναίκες πέτυχε τον δεύτερο ταχύτερο χρόνο όλων των εποχών. Στο Western States 2024, καταγράφηκαν 11 από τους 28 κορυφαίους ανδρικούς χρόνους όλων των εποχών και έξι από τις εννέα ταχύτερες γυναικείες επιδόσεις. Επιπλέον, καταρρίφθηκε νέο ρεκόρ γυναικών στο UTMB και σημειώθηκαν ιστορικές επιδόσεις στο Comrades Marathon και σε αγώνες 100 μιλίων.
Αναρωτιόμαστε, λοιπόν: Τι κρύβεται πίσω από αυτές τις βελτιώσεις; Ποιοι είναι οι καθοριστικοί παράγοντες που βοηθούν τους δρομείς να γίνονται ταχύτεροι και ανθεκτικότεροι; Ας εξετάσουμε τις βασικές αιτίες της προόδου αυτής.
Βελτιωμένη Διατροφή
Η διατροφή των δρομέων ultra-running έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την ποδηλασία, όπου οι αθλητές καταναλώνουν περισσότερους υδατάνθρακες από ποτέ. Σήμερα, οι ποδηλάτες φτάνουν έως και 120 γραμμάρια υδατανθράκων ανά ώρα (περίπου 480 θερμίδες), ποσότητα που παλαιότερα θεωρούνταν αδιανόητη. Το μυστικό κρύβεται στην ανάμειξη διαφορετικών τύπων σακχάρων (μαλτοδεξτρίνη, φρουκτόζη, γλυκόζη και σουκρόζη), επιτρέποντας στον οργανισμό να απορροφά περισσότερη ενέργεια χωρίς γαστρεντερικά προβλήματα.
Η σύγχρονη αθλητική διατροφή έχει βελτιωθεί σε γεύση και πέψη, επιτρέποντας στους δρομείς να καταναλώνουν περισσότερα καύσιμα χωρίς να αντιμετωπίζουν στομαχικά προβλήματα. Αυτό μεταφράζεται σε λιγότερη μυϊκή φθορά και μεγαλύτερη αντοχή προς το τέλος των αγώνων. Αθλητές όπως οι Hayden Hawkes και David Roche ανέφεραν ότι κατανάλωσαν παρόμοιες ποσότητες υδατανθράκων στις πρόσφατες διοργανώσεις τους.
Επιπλέον, νέες τεχνολογίες διατροφής, όπως τα ροφήματα κετονών και τα σκευάσματα διττανθρακικού νατρίου, δοκιμάζονται στον αθλητισμό υψηλού επιπέδου και ενδέχεται να αλλάξουν τα δεδομένα και στο ultra-running.
Η Τεχνολογία των Super Shoes
Από το 2016, η τεχνολογία των “super shoes” έχει επηρεάσει σημαντικά το δρόμο και πλέον επεκτείνεται και στα μονοπάτια. Ο συνδυασμός επαναστατικών αφρών, που επιστρέφουν περισσότερη ενέργεια, και ανθρακονημάτων στις σόλες, βελτιώνει την οικονομία τρεξίματος έως και 4%. Παρότι σε τεχνικά μονοπάτια η απόδοση μπορεί να είναι μικρότερη, οι δρομείς αναφέρουν σημαντική μείωση της μυϊκής κόπωσης. Αυτό τους επιτρέπει να διατηρούν υψηλότερη ταχύτητα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Περισσότερος Επαγγελματισμός
Οι elite δρομείς αντιμετωπίζουν πλέον το ultra-running ως πλήρους απασχόλησης επάγγελμα. Ζουν και προπονούνται σε ιδανικά μέρη όπως το Flagstaff, προσλαμβάνουν προπονητές και επενδύουν σε προηγμένα μέσα αποκατάστασης. Επιπλέον, προετοιμάζονται πιο στρατηγικά, ταξιδεύοντας εκ των προτέρων στις διαδρομές των αγώνων και χρησιμοποιώντας μεγάλα crew στα pit stops για την ελαχιστοποίηση των απωλειών χρόνου. Οι δρομείς δοκιμάζουν καινοτομίες όπως τα γιλέκα ψύξης σε θερμούς αγώνες και βελτιστοποιούν τις τακτικές διαχείρισης του υψομέτρου και της θερμοκρασίας.
Μεγαλύτερη Δεξαμενή Ταλέντων
Η δημοτικότητα του ultra-running έχει αυξηθεί κατακόρυφα, προσελκύοντας δρομείς από διαφορετικά αθλητικά υπόβαθρα. Πολλοί ελίτ δρομείς προέρχονται πλέον από τον στίβο, φέρνοντας στο άθλημα ταχύτητα και εμπειρία υψηλού επιπέδου προπόνησης.
Το Φαινόμενο του 4-λεπτου Μιλίου
Όπως η θρυλική διάσπαση του φράγματος των 4 λεπτών στο μίλι από τον Roger Bannister το 1954 ώθησε και άλλους να ακολουθήσουν, έτσι και τα πρόσφατα εκπληκτικά ρεκόρ σε ultra αγώνες έδωσαν κίνητρο στους αθλητές να στοχεύσουν υψηλότερα.
Θέμα Doping;
Παρότι η χρήση απαγορευμένων ουσιών είναι ένα ευαίσθητο ζήτημα στον αθλητισμό, στο ultra-running δεν υπάρχει αυστηρός έλεγχος. Αυτό δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο η βελτίωση των επιδόσεων είναι αποτέλεσμα φυσικών παραγόντων ή αν κάποιοι αθλητές εκμεταλλεύονται “γκρίζες ζώνες” στο αντιντόπινγκ.
Τι Μπορούμε να Μάθουμε;
Η εξέλιξη στο ultra-running είναι αναμφισβήτητη και πολλά από τα παραπάνω στοιχεία μπορούν να βοηθήσουν κάθε δρομέα, ανεξαρτήτως επιπέδου:
- Δοκιμάστε τις νέες γενιές αθλητικών gel και δείτε ποια ταιριάζουν καλύτερα στο στομάχι σας.
- Μην επικεντρώνεστε στην κατανάλωση 120g υδατανθράκων ανά ώρα, αλλά αυξήστε σταδιακά την πρόσληψη κατά τη διάρκεια της προπόνησης.
- Δοκιμάστε trail super shoes, αν το επιτρέπει το budget σας.
- Σχεδιάστε σωστά τη σεζόν σας, εστιάζοντας σε λίγους αλλά σημαντικούς αγώνες.
- Οργανώστε αποτελεσματικά το crew σας και βεβαιωθείτε ότι όλοι γνωρίζουν ακριβώς πώς να σας υποστηρίξουν στις κρίσιμες στιγμές του αγώνα.
Το ultra-running συνεχώς εξελίσσεται, και οι νέες γνώσεις που αποκτώνται από τους κορυφαίους αθλητές μπορούν να βελτιώσουν την απόδοση όλων μας στον μαγικό κόσμο των υπερμαραθωνίων.