Η ζωή και καριέρα ενός θρύλου των υπερμαραθωνίων
Πρώτα βήματα στον αθλητισμό
Ο Karl Meltzer γεννήθηκε το 1967 και μεγάλωσε στο Auburn της πολιτείας Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ, όπου από μικρή ηλικία αγαπούσε τις υπαίθριες δραστηριότητες.
Σε ηλικία μόλις 12 ετών, πραγματοποίησε με τον πατέρα του μια επική ποδηλατική διαδρομή 540 μιλίων μέσα σε έξι ημέρες στη Νέα Αγγλία, δείχνοντας πρόωρα σημάδια αντοχής.
Στα μαθητικά του χρόνια διακρίθηκε στον στίβο: κατέκτησε το πολιτειακό πρωτάθλημα ανώμαλου δρόμου (5 χλμ) στο λύκειο, ενώ στα 15 του συμμετείχε στον ανηφορικό αγώνα Mount Washington Road Race, σημειώνοντας ρεκόρ ηλικιακής κατηγορίας κάτω των 19 ετών με χρόνο 67:45 – επίδοση που παρέμεινε ακατάρριπτη για δεκαετίες.
Αυτές οι πρώτες επιτυχίες έθεσαν τα θεμέλια για την κατοπινή του πορεία ως υπερμαραθωνοδρόμου.
Είσοδος στις υπεραποστάσεις
Το 1989, σε ηλικία 22 ετών, ο Meltzer μετακόμισε στη Γιούτα κυνηγώντας το όνειρο μιας ζωής στα βουνά ως «σκιέρ» το χειμώνα.
Αν και είχε υπάρξει δρομέας στο σχολείο, είχε εγκαταλείψει το τρέξιμο για περίπου τρία χρόνια. Το καλοκαίρι του 1990, ζώντας κοντά στην οροσειρά Wasatch, ξαναβρήκε το πάθος του για τρέξιμο: ξεκίνησε να προπονείται σε ορεινά μονοπάτια και από την πρώτη κιόλας διαδρομή στην περιοχή Alta κατάλαβε ότι είχε γίνει πλέον «δρομέας των βουνών».
Τον χειμώνα εργαζόταν σε χιονοδρομικά κέντρα και έκαναν σκι ~100 μέρες τον χρόνο, ενώ κάθε καλοκαίρι αφιέρωνε τον εαυτό του στο τρέξιμο, συμμετέχοντας σε ορεινούς αγώνες για την εμπειρία. Ένας από τους αγαπημένους του αγώνες εκείνης της περιόδου ήταν ο ορεινός μαραθώνιος Pikes Peak, όπου το 1998 κατάφερε να τερματίσει 4ος (σε δύο διαδοχικές προσπάθειες στο ίδιο Σαββατοκύριακο).
Η αποφασιστική στροφή προς τις υπεραποστάσεις έγινε το 1996, όταν ένας φίλος τον προέτρεψε να δοκιμάσει έναν αγώνα 100 μιλίων. Ο Karl επέλεξε τον φημισμένο Wasatch Front 100 της Γιούτα με αρχικό στόχο απλώς να καταφέρει να τερματίσει – πράγμα που πέτυχε, ολοκληρώνοντας τα 100 μίλια σε 28 ώρες και 26 λεπτά.
Η εμπειρία αυτή τον καθιέρωσε ως υπερμαραθωνοδρόμο και σηματοδότησε την έναρξη μιας επαγγελματικής καριέρας στο ultrarunning (από το 1999 και έπειτα)
Επιτυχίες και ρεκόρ
Ο Karl Meltzer γρήγορα ανέπτυξε ένα εξαιρετικό αγωνιστικό βιογραφικό, καταγράφοντας επιδόσεις που τον κατέστησαν θρύλο των υπεραποστάσεων. Είναι ο δρομέας με τις περισσότερες νίκες σε υπερμαραθωνίους 100 μιλίων παγκοσμίως – έχει κερδίσει περισσότερους αγώνες 100 μιλίων από οποιονδήποτε άλλον στην ιστορία του αθλήματος.
Μέχρι το 2018 είχε ήδη σημειώσει 40 νίκες σε κούρσες 100 μιλίων, ενώ συνολικά οι νίκες του σε αγώνες υπεραπόστασης (διαφόρων αποστάσεων) ξεπερνούν τις 70. Αξιοσημείωτο είναι πως επί σειρά ετών παρουσίαζε ασύλληπτη συνέπεια: για τουλάχιστον 16 συνεχόμενα έτη κατάφερε να κερδίζει τουλάχιστον έναν υπερμαραθώνιο 100 μιλίων κάθε χρόνο.
Ιδιαίτερα παραγωγική ήταν η περίοδός του στα μέσα της δεκαετίας του 2000, όταν πέτυχε ένα ανεπανάληπτο ρεκόρ νικών σε ετήσια βάση – μόνο το 2006 κατέκτησε 6 νίκες σε αγώνες 100 μιλίων (και άλλες 5 το 2007).
Αυτό το επίτευγμα τον καθιστά τον αθλητή με τις περισσότερες νίκες σε 100άρια μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος στην ιστορία του αθλήματος.
Πέρα από τον αριθμό των νικών του, ο Meltzer έχει να επιδείξει και εξαιρετικές διακρίσεις σε συγκεκριμένους ιστορικούς αγώνες. Είναι ο πολυνίκης (all-time winner) του Hardrock 100 στο Κολοράντο με 5 συνολικές νίκες, καθώς και του Wasatch Front 100 στη Γιούτα με 6 νίκες
Έχει επίσης στο ενεργητικό του τις περισσότερες νίκες όλων των εποχών και σε άλλους απαιτητικούς αγώνες, όπως το Massanutten 100 στη Βιρτζίνια (4 νίκες), το San Diego 100 (3 νίκες) και το ορεινό 50 miler Squaw Peak 50 (5 νίκες)
Οι συνεχόμενες επιτυχίες του αυτές τον οδήγησαν να τιμηθεί με κορυφαίες διακρίσεις από την κοινότητα του ultrarunning: το 2006 αναδείχθηκε Ultrarunner of the Year (Υπερμαραθωνοδρόμος της χρονιάς) από το περιοδικό UltraRunning, ενώ την ίδια χρονιά έλαβε και το βραβείο Everest Award – μια διάκριση γνωστή ως τα “Όσκαρ” των υπαίθριων αθλημάτων
Επιπλέον, κατέλαβε τη 2η θέση στην ψηφοφορία για Ultrarunner of the Year το 2007 και το 2009, επιβεβαιώνοντας τη σταθερή του παρουσία στην ελίτ του χώρου.
Δεν είναι όμως μόνο οι νίκες σε αγώνες που ξεχωρίζουν στην καριέρα του Meltzer – είναι και τα ρεκόρ διαδρομών σε μεγάλες ιστορικές διασχίσεις. Το πιο ηχηρό του επίτευγμα ήρθε το 2016, όταν σε ηλικία 47 ετών πραγματοποίησε νέο ρεκόρ ταχύτερης διάσχισης του περίφημου Μονοπατιού των Απαλαχίων (Appalachian Trail). Ο Meltzer διένυσε περίπου 2.190 μίλια (3.524 χλμ) μέσα σε 45 ημέρες, 22 ώρες και 38 λεπτά, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ υποστηριζόμενου εγχειρήματος. Αυτό το κατόρθωμα – που επιτεύχθηκε στο τρίτο του εγχείρημα στο AT – καταγράφηκε στο ντοκιμαντέρ “Made To Be Broken” του 2017,
αναδεικνύοντας το ασύλληπτο επίπεδο φυσικής και ψυχικής αντοχής που απαιτείται για κάτι τέτοιο. Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 2010, ο Meltzer είχε επιχειρήσει ένα ανάλογο εγχείρημα αναβίωσης ιστορικής διαδρομής: έτρεξε κατά μήκος του Pony Express Trail, από την Καλιφόρνια έως το Μιζούρι (2.064 μίλια), σε 40 ημέρες στο πλαίσιο του πρότζεκτ “Red Bull Human Express”
. Με τέτοιες διαδρομές πολυήμερης διάρκειας, ο Meltzer επέκτεινε τα όρια του τι θεωρείται εφικτό στην αντοχή – μάλιστα, μετά την εμπειρία του στο Appalachian Trail, σχολίασε πως η απόσταση των 100 μιλίων του φαινόταν πλέον “εύκολη” συγκριτικά, αλλά όχι απαραίτητα εύκολη για να κερδηθεί.
Προπονητική προσέγγιση και φιλοσοφία
Ο τρόπος που προπονείται ο Karl Meltzer ξεχωρίζει τόσο για την απλότητά του όσο και για την αποτελεσματικότητά του, έχοντας συμβάλει σημαντικά στη μακροχρόνια επιτυχία και τη σπάνια αθλητική του μακροζωία. Σε αντίθεση με πολλούς ελίτ υπερμαραθωνοδρόμους, ο Meltzer δεν διανύει τεράστιο όγκο χιλιομέτρων σε εβδομαδιαία βάση – μια τυπική εβδομάδα προπόνησης για εκείνον περιλαμβάνει περίπου 70 μίλια (112 χλμ) τρεξίματος. Δίνει μεγάλη βαρύτητα στην αποφόρτιση πριν από μεγάλους αγώνες, και «ακούει» προσεκτικά το σώμα του για σημάδια κόπωσης. Κάθε του προπόνηση πραγματοποιείται σχεδόν αποκλειστικά σε ανώμαλο ορεινό έδαφος – ο ίδιος επιλέγει διαδρομές με μεγάλες υψομετρικές (αναβάσεις 500-1000 μέτρων) και τεχνικά μονοπάτια, αποφεύγοντας εντελώς τον διάδρομο γυμναστηρίου ή το κλασικό στάδιο.
Δεν ακολουθεί συμβατικά προγράμματα ταχύτητας (intervals κ.λπ.); αντίθετα, πιστεύει ότι η ταχύτητα και αντοχή στους αγώνες χτίζονται μέσα από την πρακτική σε δύσκολες, βραχώδεις διαδρομές – μαθαίνοντας πώς να κινείσαι γρήγορα σε τεχνικό τερέν. Αυτή η προσέγγιση ειδικής προπόνησης βουνού τον έχει καταστήσει ιδιαίτερα ικανό στους πιο δύσβατους αγώνες, όπως το Hardrock και το Wasatch, όπου η εμπειρία του στο πεδίο τού δίνει πλεονέκτημα.
Ένα από τα μυστικά της διάρκειας της καριέρας του Meltzer είναι η προσεκτική διαχείριση της αποκατάστασης και η αποφυγή τραυματισμών. Ο ίδιος παραδέχεται ότι «η ξεκούραση είναι το σημείο που πολλοί δρομείς αποτυγχάνουν – δεν ξέρουν πώς να ξεκουραστούν πραγματικά», και εφαρμόζει πιστά αυτή τη φιλοσοφία στην προπόνησή του. Όταν ολοκληρώνει έναν απαιτητικό αγώνα, δεν διστάζει να κάνει πλήρη αποχή από το τρέξιμο για αρκετές ημέρες (ή και εβδομάδες) ώστε να επιτρέψει στο σώμα του να ανακάμψει πλήρως.
Για παράδειγμα, μετά από μια νίκη του σε αγώνα 100 μιλίων, έχει τύχει να μην τρέξει καθόλου τις τελευταίες 3-4 ημέρες πριν τον επόμενο αγώνα – και παρ’ όλα αυτά να παρουσιαστεί φρέσκος στην εκκίνηση και να κερδίσει ξανά. Όταν αισθάνεται επίμονα ενοχλήματα, προτιμά να τα διερευνά ιατρικά και να ξεκουράζεται αντί να πιέζει τον οργανισμό του στα όρια τραυματισμού.
Ο Meltzer έχει αυξήσει προοδευτικά τον ετήσιο όγκο προπόνησής του με πολύ αργό ρυθμό επί δεκαετίες, κάτι που – όπως ο ίδιος σημειώνει – του επέτρεψε να χτίσει αντοχή με ελάχιστους τραυματισμούς, σε αντίθεση με πολλούς «αστέρες-διάττοντες» του χώρου που εμφανίζονται δυναμικά αλλά αποχωρούν γρήγορα λόγω υπερκόπωσης ή τραυματισμών
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Karl Meltzer δεν εντάσσεται ακριβώς στο στερεότυπο του υπερμαραθωνοδρόμου που ακολουθεί αυστηρή δίαιτα ή αποφεύγει τις απολαύσεις. Ενώ πολλοί αθλητές υπεραποστάσεων είναι χορτοφάγοι ή απέχουν από το αλκοόλ και την καφεΐνη, ο Meltzer είναι γνωστό ότι απολαμβάνει το μπέικον, την μπύρα και το ενεργειακό ποτό Red Bull ακόμη και κατά τη διάρκεια των προσπάθειών του.
Η ανεπιτήδευτη αυτή στάση – να τρέφεται με ό,τι του προσφέρει ενέργεια και ευχαρίστηση χωρίς υπερβολικούς διατροφικούς περιορισμούς – αποτελεί μέρος της προσωπικής του φιλοσοφίας. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι κατά τη θρυλική του προσπάθεια στο Appalachian Trail κατανάλωνε «οτιδήποτε μπορούσε να βρει το υποστηρικτικό μου πλήρωμα: πίτσα, τηγανητό κοτόπουλο, παγωτό… και για να τα καταπιώ όλα αυτά, μπύρα φυσικά».
Αυτή η προσγειωμένη αντιμετώπιση – συνδυάζοντας σκληρή προπόνηση, έξυπνη αποκατάσταση και απόλαυση της διαδρομής – τον έχει βοηθήσει να διατηρείται ανταγωνιστικός για πάνω από δύο δεκαετίες, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει περισσότερος από ένας «σωστός τρόπος» να φτάσεις στην κορυφή των υπεραποστάσεων.
Ρόλος προπονητή και διοργανωτή αγώνων
Με την εμπειρία και τη φήμη που απέκτησε, ο Karl Meltzer ανέλαβε και ρόλους πέραν του ενεργού αθλητισμού, συμβάλλοντας στην κοινότητα του ultrarunning ως προπονητής και διοργανωτής αγώνων. Από το 2007 ξεκίνησε να εργάζεται ως προπονητής δρομέων υπεραποστάσεων, προσφέροντας τις γνώσεις του σε ανερχόμενους αθλητές που επιζητούν καθοδήγηση.
Μέσω της προπονητικής του, ο Meltzer μεταδίδει τη φιλοσοφία της ισορροπημένης προσέγγισης – δίνοντας έμφαση στην έξυπνη προπόνηση, στην αξία της ξεκούρασης και στην αγάπη για το άθλημα. Πολλοί αθλητές έχουν επωφεληθεί από τις συμβουλές του, καθώς ο ίδιος αποτελεί ζωντανό παράδειγμα αθλητή που διατηρεί υψηλό επίπεδο επί δεκαετίες χωρίς εξαντλητικές ή μονότονες μεθόδους.
Παράλληλα, ο Meltzer άφησε το στίγμα του ως διοργανωτής αγώνων. Το 2008 ίδρυσε τον ορεινό αγώνα Speedgoat 50K στη Γιούτα – έναν ιδιαίτερα απαιτητικό αγώνα 50 χιλιομέτρων που διεξάγεται στο χιονοδρομικό κέντρο Snowbird, στους ορεινούς όγκους των Wasatch. Ο ίδιος έκτοτε διατελεί διευθυντής αγώνα (Race Director) του Speedgoat 50K, ο οποίος μάλιστα θεωρείται ένας από τους δυσκολότερους αγώνες 50K στις ΗΠΑ, γνωστός για την σκληρή ανάβαση και το τεχνικό του τερέν.
Υπό την καθοδήγηση του Meltzer, το Speedgoat 50K εξελίχθηκε σε θεσμό του αθλήματος, προσελκύοντας κορυφαίους δρομείς και ανεβάζοντας τον πήχη για τους ορεινούς αγώνες αντοχής. Μέσα από τον ρόλο του ως διοργανωτής, ο Meltzer δημιούργησε μια ακόμα πλατφόρμα όπου οι δρομείς μπορούν να δοκιμάσουν τα όριά τους, μεταφέροντας έμπρακτα στην κοινότητα την αγάπη του για τις “καθαρές” προκλήσεις στα βουνά.
Η διττή ιδιότητα του Karl Meltzer ως προπονητής και αγωνιστικός διοργανωτής τού επιτρέπει να συνεχίζει να διαμορφώνει τον χώρο του ultrarunning και μετά την κορύφωση της αγωνιστικής του καριέρας. Είτε μέσα από την καθοδήγηση νέων αθλητών, είτε σχεδιάζοντας σκληρές διαδρομές αγώνων, συμβάλλει στην ανάπτυξη του αθλήματος και εμπνέει την επόμενη γενιά δρομέων να ακολουθήσει τα χνάρια του.
Επιρροή και παρακαταθήκη στο ultrarunning
Η παρουσία του Karl “Speedgoat” Meltzer στο χώρο των υπεραποστάσεων υπήρξε καταλυτική και το αποτύπωμά του θα παραμείνει ισχυρό για πολλά χρόνια ακόμα. Με μια καριέρα που εκτείνεται σε πάνω από δύο δεκαετίες, ο Meltzer απέδειξε ότι η συνέπεια και η μακροημέρευση σε ένα απαιτητικό άθλημα είναι εφικτές. Σε ηλικία 47 ετών, όταν πολλοί αθλητές έχουν πλέον αποσυρθεί, εκείνος πραγματοποίησε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ζωής του καταρρίπτοντας το ρεκόρ στο Appalachian Trail – δείχνοντας έμπρακτα ότι το πάθος μπορεί να υπερνικήσει την φθορά του χρόνου. Ακόμα και μετά τα 50 του, συνέχισε να αγωνίζεται σε αγώνες 100 μιλίων και να αναζητά νέες προκλήσεις, αποδεικνύοντας ότι το πνεύμα του ανταγωνισμού και της περιπέτειας δεν σβήνει εύκολα. Πολλοί σύγχρονοι υπερμαραθωνοδρόμοι αναφέρουν τον Meltzer ως πηγή έμπνευσης, καθώς μέσα από τις ιστορίες και τις επιδόσεις του αντιλαμβάνονται τι είναι δυνατό να επιτευχθεί με αφοσίωση και αγάπη για το άθλημα.
Το παρατσούκλι “Speedgoat” έχει γίνει συνώνυμο του ονόματος Karl Meltzer και αποτελεί από μόνο του μια μικρή θρυλική ιστορία στην κοινότητα του trail running. Ξεκίνησε ως ένα χαϊδευτικό όνομα στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και πλέον έχει αποκτήσει πολυδιάστατη παρουσία: “Speedgoat” ονομάζεται ο εξαιρετικά δημοφιλής αγώνας των 50K που ίδρυσε, αλλά και μια από τις πιο γνωστές σειρές παπουτσιών ορεινού τρεξίματος της εταιρείας HOKA.
Μάλιστα, ο Meltzer ήταν ο πρώτος αθλητής που υπέγραψε συμβόλαιο με την HOKA One One στα πρώτα χρόνια της εταιρείας, συμβάλλοντας με την εμπειρία του στην εξέλιξη των μοντέλων της. Το 2015 η HOKA κυκλοφόρησε το μοντέλο “Speedgoat” – αποτέλεσμα συνεργασίας με τον Meltzer – ως φόρο τιμής στο παρατσούκλι και στα κατορθώματά του.
Το παπούτσι αυτό, σχεδιασμένο για τεχνικά μονοπάτια και μεγάλες αποστάσεις, γνώρισε τεράστια επιτυχία παγκοσμίως και σήμερα (μέχρι την 6η εκδοχή του) αποτελεί βασικό εργαλείο για πολλούς trail runners, ενισχύοντας έμμεσα την κληρονομιά του Meltzer στο άθλημα. Έτσι, ο “Speedgoat” δεν είναι απλώς ένας άνθρωπος – είναι ένα brand στον χώρο του ultrarunning, που περιλαμβάνει έναν κορυφαίο αθλητή, έναν διάσημο αγώνα και ένα εμβληματικό παπούτσι.
Πέρα από τις υλικές εκφάνσεις της φήμης του, ο Meltzer έχει προσφέρει και μια ιδιαίτερη φιλοσοφία στο χώρο του τρεξίματος. Συχνά αναφέρει με χιούμορ ότι «100 μίλια δεν είναι και τόσο μεγάλη απόσταση» – μια φράση που επινόησε μετά την ολοκλήρωση του Appalachian Trail και η οποία έκτοτε έγινε κάτι σαν μότο μεταξύ των ultra δρομέων.
Με αυτήν τη φράση συμπυκνώνει την νοοτροπία του: αντιμετωπίζει τις φαινομενικά τεράστιες αποστάσεις με μια απλότητα και αισιοδοξία, δίνοντας έμφαση στο να ζεις τη στιγμή και να απολαμβάνεις την διαδρομή όσο σκληρή κι αν είναι. Ο ίδιος παραμένει ένας “μποέμ” του αθλήματος – ένας αθλητής που μετά τον τερματισμό ενός εξουθενωτικού αγώνα προτιμά να κάτσει χαλαρός στη σκιά πίνοντας μια μπύρα, παρά να περιβάλει τον εαυτό του με τη σοβαροφάνεια ενός πρωταθλητή.
Αυτή η προσγειωμένη και ταυτόχρονα παθιασμένη στάση του Meltzer έχει κερδίσει τον σεβασμό και την συμπάθεια τόσο των συναθλητών του όσο και των φιλάθλων.
Ο Karl “Speedgoat” Meltzer θεωρείται σήμερα ζωντανός θρύλος του ultrarunning. Η πορεία του – από τις πρώτες ορεινές διαδρομές στη Γιούτα μέχρι τα παγκόσμια ρεκόρ και τις δεκάδες νίκες – έχει αφήσει ανεξίτηλο σημάδι στο άθλημα. Έχει δείξει ότι το να παραμένεις πιστός στον δικό σου δρόμο μπορεί να σε οδηγήσει στην κορυφή: είτε αυτό σημαίνει να προπονείσαι με τον τρόπο που σου ταιριάζει, είτε να επιλέγεις τους αγώνες που αγαπάς, είτε να χαράσσεις νέα μονοπάτια σε ιστορικές διαδρομές. Η παρακαταθήκη του περιλαμβάνει όχι μόνο τα ρεκόρ και τις νίκες του, αλλά και μια φιλοσοφία ζωής που ενθαρρύνει τους άλλους να κυνηγήσουν τα όνειρά τους με πάθος και αυθεντικότητα. Για όλους αυτούς τους λόγους, ο “Speedgoat” θα μνημονεύεται για πολλά χρόνια ως ένας από τους πρωτοπόρους και πιο επιδραστικούς υπερμαραθωνοδρόμους στην ιστορία.
Πηγές: Οι πληροφορίες και τα στοιχεία αντλήθηκαν από το επίσημο βιογραφικό του Karl Meltzer, συνεντεύξεις και άρθρα σε έγκριτα μέσα του χώρου (Trail Runner Magazine, iRunFar, UltraRunning), καθώς και από το αρχείο των ρεκόρ του (π.χ. Appalachian Trail, Red Bull project)
