Στις 20 Σεπτεμβρίου 2025, ύστερα από πολυετή προσπάθεια, το Σωματείο Ελλήνων Οδηγών Βουνού (ΣΕΟΒ) απέκτησε τη δική του στέγη στους πρόποδες της ορθοπλαγιάς της Γκαμήλας: το Καταφύγιο Ανάγκης «Λουκάς Γιαννακούλης». Το καταφύγιο ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2025 και μεταφέρθηκε στη θέση του με ελικόπτερο, ώστε να εξυπηρετεί με ασφάλεια ορειβάτες, αναρριχητές και χιονοδρόμους.

Το έργο υλοποιήθηκε εις μνήμην του Λουκά Γιαννακούλη, οδηγού βουνού, ιδρυτικού μέλους και μέλους του Δ.Σ. του ΣΕΟΒ από το 2003 έως τον θάνατό του το 2013—ενός από τα πιο δραστήρια και αγαπητά μέλη της κοινότητας. Η κατασκευή χρηματοδοτήθηκε από ποσά που συγκεντρώθηκαν αντί στεφάνων, ενώ την υλοποίηση στήριξαν ανιδιοτελώς μέλη του ΣΕΟΒ και φίλοι ορειβάτες. Το Δ.Σ. του ΣΕΟΒ εργάστηκε συστηματικά για να ξεπεραστούν τα αναπόφευκτα γραφειοκρατικά εμπόδια. Κύριος φορέας και ιδιοκτήτης του καταφυγίου είναι ο ΣΕΟΒ.

Ο χαρακτήρας του καταφυγίου είναι σαφώς ορειβατικός: δημιουργήθηκε για να υπηρετεί τους σκοπούς της Ορειβατικής Χιονοδρομίας, της Αναρρίχησης και της Χειμερινής Ορειβασίας. Παράλληλα, όπως ορίζει ο ρόλος κάθε καταφυγίου ανάγκης, παραμένει ανοιχτό σε πραγματικές έκτακτες καταστάσεις (κακοκαιρία, ατύχημα κ.ά.), ώστε να προσφέρει στοιχειώδη προστασία και χρόνο οργάνωσης διάσωσης.

Το Καταφύγιο Ανάγκης «Λουκάς Γιαννακούλης» βρίσκεται στη βάση της ορθοπλαγιάς της Γκαμήλας στο ορεινό συγκρότημα της Τύμφης (Βόρεια Πίνδος), μέσα σε προστατευμένο ορεινό περιβάλλον. Η θέση επιλέχθηκε ώστε να εξυπηρετεί ορειβατικές, αναρριχητικές και χιονοδρομικές δραστηριότητες στην καρδιά της ζώνης δράσης τους, παρέχοντας ασφαλές καταφύγιο σε κακοκαιρία ή ανάγκη.

• Ανάγλυφο & συνθήκες: Απότομες ασβεστολιθικές ορθοπλαγιές, οροπέδια και βαθιές ρεματιές δημιουργούν ένα απαιτητικό πεδίο, με ραγδαίες εναλλαγές καιρού (ισχυροί άνεμοι, ομίχλη, παγετός, χιονοπτώσεις). Τον χειμώνα συναντώνται παγετώνες επιφανείας/παγοκάλυψη, κορνίζες στις κόψεις και πιθανότητα χιονολισθήσεων σε λούκια και πρανή. Ο σχεδιασμός πορείας πρέπει να είναι συντηρητικός και προσαρμοσμένος στο επίπεδο της ομάδας.
• Πρόσβαση: Η πρόσβαση γίνεται αποκλειστικά μέσω ορειβατικών/αναρριχητικών προσεγγίσεων, ανάλογα με την εποχή (καλοκαίρι: αλπική πεζοπορία· χειμώνας: πλήρης χειμερινός εξοπλισμός και εμπειρία σε χιόνι/πάγο). Δεν συνίσταται για μη έμπειρα άτομα χωρίς κατάλληλη καθοδήγηση.
• Κινητή τηλεφωνία: Στην περιοχή υπάρχει πολύ καλό σήμα όλων των ελληνικών δικτύων, διευκολύνοντας επικοινωνία και χρήση του QR οδηγιών στο εξωτερικό του καταφυγίου.
• Περιβάλλον: Το καταφύγιο εδράζεται σε «παραχωρηθέν οικόπεδο» του ΟΦΥΠΕΚΑ προς τον ΣΕΟΒ. Η περιοχή φιλοξενεί σημαντική ορεινή πανίδα· για τον σκοπό επιστημονικής μελέτης λειτουργούν δύο κάμερες που καταγράφουν κίνηση στον περιβάλλοντα χώρο. Ζητείται απόλυτος σεβασμός στους κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος και στις εκάστοτε ισχύουσες ρυθμίσεις.

Μνήμη & αφιέρωση: Το καταφύγιο δημιουργήθηκε εις μνήμην του Λουκά Γιαννακούλη, οδηγού βουνού, ιδρυτικού μέλους και μέλους του Δ.Σ. του ΣΕΟΒ (2003–2013), ενός από τους πιο δραστήριους ανθρώπους της ορειβατικής κοινότητας.

Χρηματοδότηση: Η κατασκευή καλύφθηκε από χρήματα που συγκεντρώθηκαν αντί στεφάνων, με συγκινητική συμμετοχή φίλων, συναδέλφων και της ορειβατικής οικογένειας.

Υλοποίηση με εθελοντισμό: Την κατασκευή στήριξαν με ανιδιοτελή εργασία μέλη του ΣΕΟΒ και φίλοι ορειβάτες, προσφέροντας χρόνο, τεχνογνωσία και υλικά στην πράξη.

Οργάνωση & αδειοδοτήσεις: Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΟΒ εργάστηκε επίμονα για την επίλυση των γραφειοκρατικών ζητημάτων και τον συντονισμό όλων των σταδίων, από τον σχεδιασμό μέχρι την τοποθέτηση στη θέση. Η εγκατάσταση πραγματοποιείται σε παραχωρηθέν «οικόπεδο» του ΟΦΥΠΕΚΑ προς τον ΣΕΟΒ.

Μεταφορά & τοποθέτηση: Η τελική μεταφορά του καταφυγίου στη βάση της ορθοπλαγιάς της Γκαμήλας έγινε με ελικόπτερο, ώστε να εξασφαλιστεί με ακρίβεια η τοποθέτηση στο δυσπρόσιτο πεδίο.

Ιδιοκτησία & διαχείριση: Το καταφύγιο ανήκει στον ΣΕΟΒ, ο οποίος έχει την ευθύνη λειτουργίας, συντήρησης και διάθεσής του σύμφωνα με τη φιλοσοφία και τους κανόνες του ορειβατικού χώρο

Οδηγίες

Πριν την επίσκεψη

• Λειτουργία: Το ΚΑ παραμένει ΑΝΟΙΧΤΟ τον χειμώνα (όσο υπάρχει χιονοκάλυψη). Το καλοκαίρι είναι κλειστό και ανοίγει κατόπιν συνεννόησης με τον ΣΕΟΒ (όνομα, σκοπός, επιθυμητή ημερομηνία αρκούν—ακόμη και τηλεφωνικά).
• Δικαίωμα διάθεσης: Ο ΣΕΟΒ μπορεί να αρνηθεί αίτημα χρήσης όταν ο σκοπός δεν συνάδει με τη φιλοσοφία του ορειβατικού χώρου.
• Άνοιγμα: Όταν χρειαστεί, το ΚΑ ανοίγει απομακρυσμένα από τον ΣΕΟΒ ή με συνδυασμό που αποστέλλεται στους ορειβάτες. Σε κατάσταση ανάγκης, αρκεί ένα τηλεφώνημα στα ορισμένα τηλέφωνα του ΣΕΟΒ.
• QR οδηγίες: Έξω υπάρχει QR (υπάρχει πολύ καλό σήμα κινητής). Οι επισκέπτες με άδεια διαμονής (χειμώνα ελεύθερα) σκανάρουν και βλέπουν όλες τις οδηγίες. Οι οδηγίες υπάρχουν και έντυπες μέσα.

Άφιξη & Είσοδος

• Μην επιχειρήσετε παραβίαση. Αν το ΚΑ δεν είναι ανοιχτό, μην το ανοίξετε με τη βία—επικοινωνήστε με τον ΣΕΟΒ. Η κατασκευή δεν παραβιάζεται χωρίς ζημιές.
• Κραμπόν: Μην μπαίνετε με κραμπόν· αφήστε τα έξω.
• Πόρτα: Ανοίξτε πρώτα το κλείστρο της πάνω πόρτας και έπειτα σκύψτε για τα εσωτερικά κλείστρα της κάτω πόρτας.
• Χιόνι στην είσοδο: Χρησιμοποιήστε το φτυάρι πίσω από την πόρτα και, φεύγοντας, επιστρέψτε το στη θέση του.

Χρήση χώρων

• Το ΚΑ έχει δύο χώρους: προθάλαμος & υπνοθάλαμος.
• Όλες οι δραστηριότητες (μαγείρεμα, τακτοποίηση, εξοπλισμός) στον προθάλαμο.
• Μόνο ύπνος στον υπνοθάλαμο, με δικό σας υπνόσακο/κουκούλι. Υπάρχει αφρώδες υπόστρωμα (δεν απαιτείται καρίματ).
• Αν είστε βρεγμένοι/με χιόνια, αφήστε τα βρεγμένα στον προθάλαμο· μην τα μεταφέρετε στον υπνοθάλαμο.
• Υπάρχουν πάγκοι για τα στεγνά πράγματα· τα βρεγμένα να μένουν στο αλουμινένιο πάτωμα.
• Ο εξαεριστήρας λειτουργεί αυτόματα με την υγρασία—μην τον πειράζετε.

Ενέργεια & συστήματα

• Φωτοβολταϊκό: Καθαρίστε το από χιόνι πριν τη διαμονή με τη σκούπα του καταφυγίου. Μην χρησιμοποιείτε μεταλλικά αντικείμενα (πιολέ, φτυάρια).
• Φωτισμός: Ένα φως εξυπηρετεί και τους δύο χώρους.
• Ηλεκτρικά συστήματα: Στον δεύτερο πάγκο δεξιά της πόρτας βρίσκεται ο ηλεκτρικός πίνακας. Μην τον ανοίγετε χωρίς λόγο.
• Κλειδαριά & μπαταρίες: Μέσα στον πάγκο υπάρχει φορτιστής για την μπαταρία της ηλεκτρικής κλειδαριάς και δεύτερη μπαταρία.
  1. Τραβήξτε προς τα κάτω το κάλυμμα της κλειδαριάς.
  2. Αντικαταστήστε την μπαταρία της κλειδαριάς με τη φορτισμένη.
  3. Βάλτε την «παλιά» μπαταρία στον φορτιστή, ώστε ο επόμενος να βρει γεμάτη.

Μαγείρεμα & Πυρασφάλεια

• Απαγορεύεται η φωτιά μέσα στο καταφύγιο.
• Εάν μαγειρέψετε με γκαζάκι, κάντε το μόνο στον προθάλαμο με όλες τις προφυλάξεις.
• Πυροσβεστήρας υπάρχει σε εμφανές σημείο.

Καθαριότητα & περιβάλλον

• Αν υπάρχουν νερά στον προθάλαμο, σπρώξτε τα έξω με τη σκούπα ή προς την τρύπα εξαερισμού. Κλείνετε καλά τις πόρτες για να μένουν χιόνι/βροχή έξω.
• Το ΚΑ είναι αυτοδιαχειριζόμενο: σεβαστείτε τον χώρο και τους επόμενους.

Αποχώρηση

• Καθαρίστε, αερίστε και στεγνώστε όσο μπορείτε τους βρεγμένους χώρους.
• Πάρτε τα σκουπίδια σας μαζί προς τον «πολιτισμό».
• Μπορείτε να αφήσετε κλειστές, μακράς διάρκειας τροφές· μην αφήνετε φρέσκα.
• Ενημερώστε τον ΣΕΟΒ (email/μήνυμα/τηλέφωνο) για βλάβες/ζημιές.
• Κλείστε προσεκτικά όπως προβλέπεται. Το καταφύγιο μπορεί να κλειδώσει αυτόματα μετά την ειδοποίησή σας για αναχώρηση.

Ιδιωτικότητα & ασφάλεια

• Στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχουν δύο κάμερες που καταγράφουν κίνηση εντός του παραχωρηθέντος «οικοπέδου» του ΟΦΥΠΕΚΑ προς τον ΣΕΟΒ, κυρίως για μελέτη πανίδας.
• Με την προσέγγισή σας συναινείτε ότι ενδέχεται να καταγραφεί η κίνηση σας έξω από το ΚΑ.