Tommy Caldwell στα Bears Ears

Ευρώπη

29/09/2025

Πρόλογος

Ο Tommy Caldwell στα Bears Ears επιστρέφει στον τόπο όπου έμαθε την αναρρίχηση και ξανασκέφτεται τη σχέση του με τον βράχο. Από τις παιδικές νύχτες κάτω από τα αστέρια μέχρι τον σημερινό αγώνα για προστασία του μνημείου, περνά από τη λογική «ο τόπος ανήκει στους αναρριχητές» στη στάση «είμαστε φιλοξενούμενοι». Δίπλα σε αυτόχθονες θεματοφύλακες —Hopi, Navajo (Diné), Ute Mountain Ute, Zuni, Ute Indian Tribe— ακούει προσευχές, μιλά για σταθερές μεταλλικές αγκυρώσεις (μπουλόνια) και για το αποτύπωμα της δραστηριότητας. Μαθαίνει ότι ο βράχος δεν είναι αντικείμενο κατάκτησης, αλλά κάτι ζωντανό που χρειάζεται φροντίδα. Το κείμενο που ακολουθεί δεν είναι απλώς μια ιστορία ανάβασης· είναι πρόσκληση για περισσότερη ταπεινότητα, σεβασμό και κοινότητα.

Πρώτη αγάπη: άμμος στο δέρμα, βράχος παντού

Οι πρώτες μνήμες του Tommy από τα Bears Ears είναι απλές: ύπνος έξω, σκόνη παντού, κόκκινος βράχος. Ως έφηβος γύριζε κάθε χρόνο· εκεί έφερε φίλους, εκεί ερωτεύτηκε, εκεί ονειρεύτηκε οικογένεια. Τότε συναντούσες ελάχιστους αναρριχητές. Ένιωθε πως ήταν ένα καταφύγιο που «ανήκε» στην κοινότητά του.

Όταν το πλήθος αλλάζει τον τόπο

Με τη δημοφιλία ήρθαν και οι συνέπειες: «γυμνές» λωρίδες πάνω στη φυσική μαύρη πατίνα της ερήμου (desert varnish), σημάδια από μαγνησία, εμφανείς αγκυρώσεις, φθαρμένα μονοπάτια, καθαρισμένες ρωγμές. Ο Tommy και οι φίλοι του πρόσεχαν —λίγη ή καθόλου μαγνησία, σεβασμός στο κρυπτοβιοτικό έδαφος, σταθερές αγκυρώσεις μόνο για ραπέλ— αλλά άρχισε να τους απασχολεί τι κληρονομιά αφήνουν.

Από τον μύθο στην ευθύνη

Η αμφιβολία έγινε δράση: συμμετοχή σε συμμαχία αναρριχητών, περιβαλλοντικών οργανώσεων και φυλών για την ίδρυση του εθνικού μνημείου Bears Ears, αντίσταση στη μείωση του 2017 και στήριξη της αποκατάστασης. Μέσα από αυτή τη πορεία γνώρισε τους ανθρώπους που φροντίζουν τον τόπο εδώ και αιώνες. Κατάλαβε ότι το αφήγημα «άδειο τοπίο, ελάχιστο αποτύπωμα, δικός μας τόπος» δεν ήταν αλήθεια.

Προσευχή στο χείλος του γκρεμού

Το 2022, οι Women of Bears Ears τον κάλεσαν στο Moki Dugway για προσευχή. Λίγο πριν, είχαν σημειωθεί βανδαλισμοί: μπουλόνια πάνω σε πετρογλυφικά, λεηλασίες σε οικισμούς βράχου, ρατσιστικά χαράγματα στο Birthing Rock. Κανείς δεν ήξερε αν έφταιγαν αναρριχητές ή άλλοι χρήστες. Ως μεγάλη κοινότητα στην περιοχή, οι αναρριχητές οφείλουν μέρος της ευθύνης. Εκεί ο Tommy ένιωσε πως για τους αυτόχθονες «οι άνθρωποι είναι ο τόπος και ο τόπος είναι μέσα στους ανθρώπους». Δέντρα και βράχοι είναι συγγενείς, όχι «αντικείμενα».

Σκαρφαλώνοντας μαζί: κοινή γλώσσα, διαφορετικές έννοιες

Σε επόμενη επίσκεψη, βρέθηκε με 20 εκπροσώπους της Bears Ears Inter-Tribal Coalition. Έφαγαν μαζί, συζήτησαν, σκαρφάλωσαν στο Indian Creek. Κατάλαβαν την παρέα και τη χαρά της αναρρίχησης, αλλά μίλησαν καθαρά για τις ανησυχίες τους: για τα μπουλόνια, τη φθορά στο desert varnish και τα σημάδια που μένουν. Το ερώτημα ενός φύλακα γνώσης ήταν αποστομωτικό: «Θα τρυπούσες το σώμα της γιαγιάς σου για να ανέβεις στο χέρι της;». Για κοινότητες που η πολιτισμική τους κληρονομιά συνδέεται με τη γη, κάθε τρύπα είναι πληγή.

Ταπεινότητα, σχέση, φροντίδα

Η αγάπη για τον βράχο δεν χάνεται όταν ακούς τους άλλους· γίνεται βαθύτερη. Ο Tommy δεν έχει λύσει όλα τα ηθικά ζητήματα (π.χ. πότε και πού επιτρέπονται μπουλόνια). Όμως, αναγνωρίζοντας ότι η γη είναι ζωντανή και ότι εμείς είμαστε επισκέπτες, ξαναβρίσκει εκείνο το μείγμα γαλήνης και ενθουσιασμού που τον έκανε να αγαπήσει την αναρρίχηση. Μια πιο ώριμη σχέση με τον τόπο μπορεί να μας κάνει καλύτερους θεματοφύλακες —και καλύτερους αναρριχητές.

Σημείωση wildterrain

Κάθε φυλή έχει τις δικές της ιστορίες, διδασκαλίες και δεσμούς με τα Bears Ears. Η Bears Ears Inter-Tribal Coalition (Hopi, Navajo/Diné, Ute Indian Tribe of the Uintah & Ouray, Ute Mountain Ute, Zuni) φέρνει πολύτιμη γνώση και πρακτικές φροντίδας. Πολλά ακόμη έθνη έχουν βαθιές σχέσεις με τον τόπο. Σεβασμός, ακρόαση και συνεργασία είναι ο δρόμος.