φερή πρόβλεψη για το μέλλον του πλανήτη από τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης
Προειδοποιήσεις για τις δραματικές συνέπειες της υπερθέρμανσης, οι φιλόδοξοι αλλά δύσκολοι στόχοι της Συμφωνίας των Παρισίων και οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης που απαιτεί κοινωνική δικαιοσύνη, τεχνολογική πρόοδο και ρεαλισμό.
Μία ιδιαίτερα μελανή εικόνα ως προς την πορεία της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων που αυτή θα έχει για τη ζωή του ανθρώπου τα επόμενα χρόνια, εάν δεν υπάρξουν ικανά μέτρα για την αναχαίτιση της, περιέγραψε με παρέμβασή του κατά την δεύτερη ημέρα των εργασιών των «Διαλόγων της Νισύρου», ο κ. Χρήστος Ζερεφός, Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, Εθνικός Εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή.
Όπως είπε ο κ. Ζερεφός, η ζήτηση της ενέργειας έχει αλλάξει εποχικότητα. «Παλιά ζητούσαμε την ενέργεια τον χειμώνα. Τώρα το καλοκαίρι. Με την εξέλιξη της υπερθέρμανσης του πλανήτη η οποία έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο και κάθε προσμονή, αυτή έχει μετατοπιστεί», σημείωσε.
Τα τελευταία 30 χρόνια υπάρχει μία συνεχής υπερθέρμανση πάνω από 2,5 βαθμούς Κελσίου κάθε χρόνο. Κάθε χρόνος είναι θερμότερος από τον προηγούμενο. Τα τελευταία χρόνια είμαστε συνεχώς στο κόκκινο, που σημαίνει πάνω από 3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερα Ιούλιο-Αύγουστο, ενώ η Συμφωνία των Παρισίων προβλέπει να μην ξεπερνούμε τον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Σύμφωνα με τον κ. Ζερεφό, «αυτή η υπερθέρμανση και στο μέλλον θα συνεχιστεί». Βάσει στοιχείων που χρησιμοποιεί και η Τράπεζα της Ελλάδος, το κόστος της κλιματικής αλλαγής, εάν δεν υπάρξουν μέτρα, θα ανέλθει σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ για την Ελλάδα και συνολικά σε 130 τρισ. δολ. παγκοσμίως.
Η Συμφωνία των Παρισίων προβλέπει έως το 2030 την απαλλαγή κατά 80% από τα ορυκτά καύσιμα και την αντικατάσταση τους με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Έως το 2050 απαιτείται πλήρης απεξάρτηση. Η επιτυχία αυτού του στόχου εξαρτάται από τεχνολογικές λύσεις και στρατηγικές αποφάσεις, καθώς και από τη διαθεσιμότητα σπάνιων γαιών που εξάγονται κυρίως από την Κίνα.
Ο κ. Ζερεφός εκτίμησε ότι «θεωρητικά μπορούμε να είμαστε ανεξάρτητοι από ορυκτά καύσιμα με αποφασιστικότητα, η οποία μπορεί να γίνει φάρος και για άλλες χώρες». Όσο για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία, ο ίδιος θεωρεί ότι «δεν θα επηρεάσει την ανάγκη για λήψη μέτρων», δεδομένου ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα ενταθούν.
Ο κ. Γιάννης Παπαμικρουλέας από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας επισήμανε τη σημασία των θεσμικών φορέων για την ενεργειακή ασφάλεια, όπως φάνηκε στην κρίση του 2021-2022, όταν «καταφέραμε να διασφαλίσουμε τον εφοδιασμό της χώρας». Υπογράμμισε, δε, ότι η πράσινη μετάβαση πρέπει να είναι «κοινωνικά δίκαιη και τεχνοοικονομικά ρεαλιστική».
Ο Πρύτανης του Ε.Μ.Π. κ. Χατζηγεωργίου εστίασε στον τρόπο και όχι στην ύπαρξη των πλουτοπαραγωγικών πηγών, επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να δίνεται βαρύτητα σε πρόχειρες ή ανώριμες ιδέες εκμετάλλευσης.
Ο κ. Μαθιουδάκης, πρώην Γενικός Γραμματέας Υπουργείου Ενέργειας, σημείωσε ότι «ο εξηλεκτρισμός είναι ελάχιστος, παρά την πρόοδο στον τομέα των ΑΠΕ». Ανέφερε ότι το σύστημα δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς λιγνιτικές μονάδες και τόνισε ότι άλλες χώρες σχεδιάζουν να τις διατηρήσουν έως το 2040-2050, ενώ στην Ελλάδα σχεδιάζεται το πρόωρο κλείσιμο της Πτολεμαΐδας, της πιο σύγχρονης μονάδας.
«Ας μην έχουμε την έπαρση ότι θα σώσουμε τον πλανήτη μόνοι μας», είπε, «όταν η Κίνα και η Ινδία εγκρίνουν εκατοντάδες νέες λιγνιτικές μονάδες».
Η παγκόσμια πρόκληση της πράσινης μετάβασης απαιτεί συνεργασία, ρεαλισμό και συνδυασμό κοινωνικής δικαιοσύνης, τεχνολογικής καινοτομίας και πολιτικής βούλησης.
