Την τελευταία δεκαετία, η τηλεόραση και ο κινηματογράφος έχουν αποκτήσει τεράστια επιρροή στον τρόπο που ταξιδεύουμε. Η προβολή δημοφιλών σειρών και ταινιών σε συγκεκριμένες τοποθεσίες μπορεί να εκτοξεύσει τον τουρισμό, μετατρέποντας άγνωστα μέρη σε πολυπόθητους προορισμούς.
Αυτή η τάση έχει πλέον όνομα: «Το φαινόμενο White Lotus». Ο όρος αναφέρεται στη ραγδαία αύξηση της επισκεψιμότητας σε προορισμούς που εμφανίζονται στην επιτυχημένη σειρά The White Lotus.
Η σειρά, ένα μαύρο κωμικό δράμα του δημιουργού Mike White, παρουσιάζει τη ζωή σε πολυτελή θέρετρα και τις δυναμικές μεταξύ των πλούσιων πελατών και του προσωπικού. Το σκηνικό κάθε σεζόν είναι ένας νέος εξωτικός προορισμός, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πλοκής και της ατμόσφαιρας.
Η Εντυπωσιακή Επίδραση στη Ζήτηση Τουριστικών Προορισμών
Η τρίτη σεζόν του The White Lotus μεταφέρει τους θεατές στην Ταϊλάνδη, με γυρίσματα στα ειδυλλιακά θέρετρα Four Seasons Resort Koh Samui, Mandarin Oriental Bangkok, και Anantara Phuket Villas. Μόλις ανακοινώθηκε η τοποθεσία, οι αναζητήσεις για ταξίδια στην Ταϊλάνδη αυξήθηκαν κατακόρυφα, οδηγώντας ακόμα και σε προσθήκη νέων πτήσεων από αεροπορικές εταιρείες όπως η Finnair.
Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς κάτι παρόμοιο συνέβη και στις προηγούμενες σεζόν:
Το Four Seasons San Domenico Palace στη Σικελία, που χρησιμοποιήθηκε στη 2η σεζόν, έκλεισε πλήρως για έξι μήνες μετά την προβολή της σειράς.
Το Four Seasons Resort Maui at Wailea στη Χαβάη, όπου γυρίστηκε η 1η σεζόν, είδε αύξηση 425% στις επισκέψεις στην ιστοσελίδα του και 386% στις διαθεσιμότητες δωματίων.
Ο αντίκτυπος του «set-jetting» – της πρακτικής του να ταξιδεύει κανείς σε τοποθεσίες που εμφανίζονται σε δημοφιλείς ταινίες και σειρές – είναι πλέον πιο ισχυρός από ποτέ.
Η Δύναμη της Οθόνης: Από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών στο Emily in Paris
Το White Lotus δεν είναι η πρώτη σειρά που επηρεάζει τις ταξιδιωτικές τάσεις. Παραδείγματα όπως:
🔹 Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών – Η Νέα Ζηλανδία γνώρισε τουριστική άνθηση καθώς οι λάτρεις της τριλογίας ταξίδευαν για να δουν από κοντά τα σκηνικά της Μέσης Γης.
🔹 Το Ημερολόγιο της Μπρίτζετ Τζόουνς & Downtown Abbey – Η Βρετανία έχει ωφεληθεί από δεκάδες σειρές που έχουν γίνει τουριστικά αξιοθέατα.
🔹 Emily in Paris – Η ρομαντική σειρά αύξησε τις κρατήσεις σε γαλλικά bistro και ξενοδοχεία, ενώ συγκεκριμένα spots στο Παρίσι κατακλύστηκαν από fans.
Η διαφορά σήμερα είναι ότι το streaming και τα social media επιταχύνουν δραματικά αυτό το φαινόμενο. Σύμφωνα με τη Visit Britain, εννέα στους δέκα επισκέπτες επηρεάζονται από σειρές και ταινίες για την επιλογή του ταξιδιού τους.
Η Νέα Εποχή του «Set-Jetting»
Με την ευκολία του streaming και την ασταμάτητη αναζήτηση νέων εμπειριών, τα ταξίδια που εμπνέονται από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο θα συνεχίσουν να αυξάνονται.
Πλέον, κάθε viral σκηνή, κάθε εντυπωσιακό σκηνικό, κάθε δραματική τοποθεσία μπορεί να μετατραπεί σε τουριστικό hotspot μέσα σε λίγες μέρες. Το ερώτημα είναι πώς οι προορισμοί αυτοί μπορούν να διαχειριστούν τη μαζική προσέλευση επισκεπτών, διατηρώντας την αυθεντικότητά τους.
Στα επόμενα μέρη του άρθρου, θα εξερευνήσουμε:
Πώς επιλέγονται τα γυρίσματα των δημοφιλών σειρών
Τι επιπτώσεις έχουν αυτά τα ταξίδια στους τοπικούς πληθυσμούς
Και αν τελικά ο τουρισμός από σειρές και ταινίες είναι θετικός ή αρνητικός για έναν προορισμό.
Πώς Επιλέγονται οι Τοποθεσίες Γυρισμάτων;
Η επιλογή της κατάλληλης τοποθεσίας για τα γυρίσματα μιας τηλεοπτικής σειράς ή μιας ταινίας δεν είναι απλή υπόθεση. Πίσω από κάθε εξωτική παραλία, εντυπωσιακό ξενοδοχείο ή ιστορικό κτίριο που βλέπουμε στην οθόνη κρύβεται μια ομάδα επαγγελματιών που εργάζονται ακούραστα για να βρουν το τέλειο σκηνικό.
Στην περίπτωση του The White Lotus, η διαδικασία ξεκίνησε μήνες πριν από τα γυρίσματα, με μια λίστα πιθανών προορισμών που ταίριαζαν στο ύφος και την ατμόσφαιρα της νέας σεζόν.
Ο ρόλος των Location Scouts – Οι «κυνηγοί» τοποθεσιών
Οι location scouts (ανιχνευτές τοποθεσιών) είναι οι επαγγελματίες που αναλαμβάνουν να βρουν τις ιδανικές τοποθεσίες για γυρίσματα.
Αισθητική & Ατμόσφαιρα: Πρέπει να εξυπηρετούν την αφήγηση και να ταιριάζουν με το σενάριο. Για παράδειγμα, η Χαβάη στην 1η σεζόν του White Lotus ταίριαζε απόλυτα με τον παράδεισο των πλουσίων, ενώ η Σικελία στη 2η σεζόν πρόσφερε μία πιο κλασική, ρομαντική αλλά και σκοτεινή ατμόσφαιρα.
Πρακτικότητα & Προσβασιμότητα: Τοποθεσίες που είναι εύκολες στη μεταφορά εξοπλισμού και προσωπικού προτιμώνται. Ένα πολυτελές resort μπορεί να μοιάζει τέλειο, αλλά αν είναι απομονωμένο, η παραγωγή μπορεί να αντιμετωπίσει δυσκολίες.
Φορολογικά κίνητρα & Χρηματοδότηση: Πολλές χώρες προσφέρουν οικονομικά κίνητρα για να προσελκύσουν γυρίσματα. Για παράδειγμα, η Ταϊλάνδη επιλέχθηκε για την 3η σεζόν του White Lotus όχι μόνο λόγω της εξωτικής ομορφιάς της αλλά και γιατί η κυβέρνηση προσφέρει φορολογικές ελαφρύνσεις για διεθνείς παραγωγές.
🔹 Διαθεσιμότητα & Συνεργασία με τις τοπικές αρχές: Πολλές φορές, οι παραγωγοί πρέπει να εξασφαλίσουν ειδικές άδειες για να κινηματογραφήσουν σε ιδιωτικές ή προστατευμένες περιοχές.
Τα γυρίσματα της 3ης σεζόν του White Lotus – Γιατί επιλέχθηκε η Ταϊλάνδη;
Όταν ο δημιουργός Mike White αποφάσισε ότι η 3η σεζόν του White Lotus θα έχει ως κεντρικό θέμα την ανατολική φιλοσοφία και την πνευματικότητα, η ομάδα εξερεύνησε προορισμούς όπως η Ιαπωνία, οι Φιλιππίνες, η Σρι Λάνκα και η Ινδονησία.
Τελικά, η Ταϊλάνδη επιλέχθηκε για τους εξής λόγους:
Μοναδικά πολυτελή resorts: Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στα Four Seasons Resort Koh Samui, Mandarin Oriental Bangkok, Anantara Mai Khao Phuket Villas και Anantara Bophut Koh Samui Resort.
Ανατολική φιλοσοφία και πνευματικότητα: Η σειρά εξερευνά το πώς οι πλούσιοι Δυτικοί προσεγγίζουν την πνευματική αναζήτηση, και η Ταϊλάνδη, με τα μοναστήρια της και την ιστορία της, προσφέρει το ιδανικό σκηνικό.
Εντυπωσιακή φύση & γαλαζοπράσινα νερά: Οι παραλίες της Ταϊλάνδης και οι πυκνές ζούγκλες δημιουργούν το ιδανικό contrast μεταξύ ειδυλλιακού τοπίου και σκοτεινής πλοκής.
Οικονομικά κίνητρα από την κυβέρνηση: Οι φορολογικές ελαφρύνσεις για τις διεθνείς παραγωγές καθιστούν την Ταϊλάνδη ελκυστική επιλογή για μεγάλα projects.
Όταν οι τοποθεσίες γυρισμάτων δεν είναι αυτό που φαίνονται
Μπορεί στην οθόνη να βλέπουμε έναν προορισμό, αλλά η πραγματικότητα είναι συχνά διαφορετική!
🎭Παραδείγματα κινηματογραφικών «ψευδαισθήσεων»:
Στη 2η σεζόν του White Lotus, το Four Seasons στην Ταορμίνα της Σικελίας φαίνεται ότι έχει παραλία ακριβώς μπροστά του – στην πραγματικότητα, η σκηνή γυρίστηκε σε άλλη τοποθεσία!
Στο Emily in Paris, πολλές σκηνές που διαδραματίζονται στη Γαλλία γυρίστηκαν σε στούντιο ή σε άλλες χώρες.
Η διάσημη σειρά Wednesday, που υποτίθεται ότι εκτυλίσσεται στο Βερμόντ των ΗΠΑ, γυρίστηκε στη Ρουμανία και τη δεύτερη σεζόν στην Ιρλανδία.
Η Τέχνη της Επιλογής Τοποθεσιών – Μία Κρίσιμη Απόφαση
Όπως δηλώνει ο Mark Kamine, εκτελεστικός παραγωγός του White Lotus:
🗣 «Το να επιλέγουμε πολυτελείς τοποθεσίες και να δημιουργούμε εξαιρετική τηλεόραση είναι σαν να έχουμε βρει τη “μαγική φόρμουλα”.»
Η επιλογή του σωστού location δεν αφορά μόνο την αισθητική, αλλά καθορίζει τη δυναμική και την αυθεντικότητα της ιστορίας.
Στο επόμενο μέρος, θα εξετάσουμε τις επιπτώσεις της μαζικής τουριστικής ροής στις τοποθεσίες γυρισμάτων και αν αυτές οι περιοχές μπορούν να αντέξουν το κύμα επισκεπτών που φέρνει το «White Lotus effect».
Το «White Lotus Effect» και οι Επιπτώσεις στον Τουρισμό
Η επιτυχία του White Lotus δεν περιορίζεται μόνο στις τηλεοπτικές οθόνες. Κάθε σεζόν της σειράς έχει καταφέρει να μετατρέψει τους προορισμούς των γυρισμάτων σε τουριστικά hotspots, με εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες να θέλουν να ζήσουν την «εμπειρία White Lotus».
Όμως, τι σημαίνει αυτό για τις περιοχές που φιλοξενούν τις παραγωγές;
Όταν μια σειρά αλλάζει τον τουρισμό ενός προορισμού
Μόλις ανακοινώθηκε ότι η 3η σεζόν του White Lotus θα γυριστεί στην Ταϊλάνδη, η αντίδραση του κοινού ήταν άμεση:
+40% αύξηση στις αναζητήσεις για ταξίδια στην Ταϊλάνδη
Ξενοδοχεία όπως το Four Seasons Koh Samui γέμισαν μήνες πριν την προβολή της σειράς
Αεροπορικές εταιρείες αύξησαν τις πτήσεις προς προορισμούς όπως το Πουκέτ
Το ίδιο είχε συμβεί και με τις προηγούμενες σεζόν:
🔹 1η Σεζόν – Μάουι, Χαβάη: Το Four Seasons Resort Maui at Wailea σημείωσε 425% αύξηση στην επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας του, και οι κρατήσεις εκτοξεύτηκαν.
🔹 2η Σεζόν – Σικελία: Το Four Seasons San Domenico Palace στην Ταορμίνα έγινε sold out για έξι μήνες μετά το τέλος της σειράς.
Όμως, όσο εντυπωσιακή κι αν είναι αυτή η άνοδος, δεν είναι πάντα θετική για τους τοπικούς πληθυσμούς.
Υπερτουρισμός: Ευλογία ή Κατάρα;
Η ξαφνική δημοσιότητα που δίνει μια τηλεοπτική σειρά σε έναν προορισμό έχει σημαντικές επιπτώσεις:
Τα θετικά:
✔️ Ενίσχυση της τοπικής οικονομίας: Περισσότεροι επισκέπτες σημαίνουν περισσότερα έσοδα για ξενοδοχεία, εστιατόρια και τουριστικές επιχειρήσεις.
✔️ Αύξηση της αναγνωρισιμότητας: Μέρη που ήταν άγνωστα στο ευρύ κοινό γίνονται viral.
✔️ Δημιουργία θέσεων εργασίας: Ο τουρισμός ενισχύει τον κλάδο της φιλοξενίας και της παροχής υπηρεσιών.
Τα αρνητικά:
⚠️ Υπερφόρτωση υποδομών: Μικρές πόλεις δεν είναι πάντα έτοιμες να υποδεχτούν τεράστιο όγκο τουριστών.
⚠️ Αύξηση κόστους διαβίωσης: Στη Σικελία, για παράδειγμα, η τιμή των ακινήτων αυξήθηκε λόγω της αυξημένης ζήτησης για πολυτελή καταλύματα.
⚠️ Περιβαλλοντική επιβάρυνση: Περιοχές φυσικού κάλλους μπορεί να υποφέρουν από την ξαφνική εισροή επισκεπτών.
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τουριστικής επιβάρυνσης λόγω κινηματογραφικών παραγωγών είναι η παραλία Maya Bay στην Ταϊλάνδη, που έγινε διάσημη από την ταινία The Beach με τον Leonardo DiCaprio. Ο υπερτουρισμός ανάγκασε την κυβέρνηση να την κλείσει για 3 χρόνια ώστε να αποκατασταθεί η φυσική ισορροπία.
Θα μπορούσε να συμβεί κάτι παρόμοιο με τις τοποθεσίες των γυρισμάτων του White Lotus;
Τι κάνουν οι τοπικές αρχές για να προετοιμαστούν;
🔹 Η Σικελία: Παρά την τουριστική έκρηξη, δεν υπήρξε συγκεκριμένο πλάνο διαχείρισης των επισκεπτών. Οι τιμές στα ξενοδοχεία εκτοξεύτηκαν, αλλά οι τοπικές κοινότητες δεν επωφελήθηκαν εξίσου.
🔹 Η Ταϊλάνδη: Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι δεν έχει κάποιο σχέδιο για τον έλεγχο της επισκεψιμότητας. Αυτό σημαίνει ότι το Four Seasons Koh Samui και τα άλλα resorts της σειράς πιθανότατα θα γίνουν το επόμενο Maya Bay.
🔹 Η Χαβάη: Παρά την επιτυχία της 1ης σεζόν, υπήρξαν αντιδράσεις από ντόπιους που δεν ήθελαν τον μαζικό τουρισμό να αλλοιώσει την τοπική κουλτούρα.
Σύμφωνα με ειδικούς, η λύση δεν είναι να αποτρέψουμε τον τουρισμό, αλλά να τον διαχειριστούμε σωστά.
Μπορεί ο τουρισμός από κινηματογραφικά γυρίσματα να είναι βιώσιμος;
Ελεγχόμενος αριθμός επισκεπτών: Ορισμένες πόλεις αρχίζουν να εφαρμόζουν μέτρα περιορισμού του αριθμού των τουριστών, όπως έκανε η Βενετία με το νέο σύστημα κρατήσεων.
Προώθηση εναλλακτικών τοποθεσιών: Αντί να επισκέπτονται όλοι το ίδιο ξενοδοχείο, να προβάλλονται και άλλες περιοχές.
Προστασία του περιβάλλοντος: Μέτρα όπως περιορισμοί στις ταχύπλοες βάρκες ή eco-friendly τουρισμός μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις.
Υποστήριξη τοπικών επιχειρήσεων: Να μην επωφελούνται μόνο οι πολυεθνικές αλυσίδες, αλλά και οι μικρές τοπικές επιχειρήσεις.
Το μέλλον του «White Lotus Effect»
Με το White Lotus να συνεχίζει να τραβάει το ενδιαφέρον εκατομμυρίων τηλεθεατών, οι τοποθεσίες γυρισμάτων του γίνονται αναπόφευκτα τουριστικοί πόλοι έλξης.
Ποιο θα είναι το επόμενο μεγάλο set-jetting φαινόμενο μετά την Ταϊλάνδη;
Θα λάβουν οι κυβερνήσεις μέτρα για να προστατεύσουν τις τοπικές κοινότητες;
Και τελικά, υπάρχει τρόπος να ισορροπήσουμε τον τουρισμό με τη βιωσιμότητα;
Στο επόμενο μέρος, θα δούμε ποιες άλλες σειρές και ταινίες έχουν επηρεάσει δραστικά τον παγκόσμιο τουρισμό και πώς αυτό διαμορφώνει τις ταξιδιωτικές μας επιλογές.
